عملیات خیبر؛ نخستین عملیات خاکی و آبی
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل موزه؛ عملیات خیبر از نظر سیاسی و نظامی تاثیر بسزایی در روند جنگ به جای گذاشت. از نظر نظامی پس از ورود قوای ایران به خاک عراق به دلیل تحولی که در استراتژی و تاکتیک ارتش عراق به وجود آمد، اجرای عملیات به شیوه گذشته امکان پذیر نبود از این رو لازم بود با دستیابی به ابتکارات جدید و اتخاذ تدابیری تازه صحنه نبرد از رکود و توقف در پشت دیوار دفاعی عراق خارج شده و بار دیگر موازنه نظامی برقرار شود. اجرای عملیات خیبر آغاز تحول دیگر در دوره پس از فتح خرمشهر بود عملیاتهای بعدی تا سال ۱۳۶۵ و نیز عملیات های نظامی در خلیج فارس (در سال ۱۳۶۶) از این اندیشه جدید تاثیر پذیرفتند.
عملیات خیبر بیش از همه منافع قدرتهای بزرگ و منافع دولت آمریکا را تهدید میکرد. برژینسکی؛ مشاور امنیتی رئیس جمهوری سابق آمریکا نیز گفت "شکست عراق در این جنگ منافع آمریکا را به خطر میاندازد و کشورهای خلیج فارس از جمله کویت، قطر، بحرین وعربستان سعودی را فوراً تحت تأثیر قرار خواهد داد." آمریکا در این عملیات با استفاده از ماهواره های جاسوسی اش اطلاعات دقیقی از روند عملیات خیبر را از شبکه هایش پخش می کرد. شبکه ای بی سی آمریکا فیلمی را که توسط ماهواره های جاسوسی آمریکایی از جبهه های عملیاتی خیبر تهیه شده بود را نمایش می داد تا پیش بینی تهاجمات ایران امکان پذیر باشد.
یکی از مهم ترین تحولات در جنگ تحمیلی، نخستین حمله شمیایی دشمن در اسفند 1362 در هور الهویزه انجام شد و از این تاریخ تا پایان عملیات، نیروی هوایی عراق با پرتاب راکت های شمیایی ، مناطق عملیاتی را آلوده کرد، به گونه ای که شماری از رزمندگان بر اثر آن شهید یا جراحات شدید برداشتند. آمریکا طرح استفاده از سلاح های شمیایی از سوی ایران را یک ادعا خواند اما روزنامه واشنگتن پست از قول مقام های آمریکایی نوشت " حکومت بغداد به خاطر حمله خیبر، در آستانه سقوط قرار گرفته و ناگزیر در استفاده از سلاح های شمیایی بوده است."
مهم ترین بازتاب نظامی این عملیات از نظر منابع غربی، نبوغ طرح ریزی و ابتکار عمل فرماندهان نظامی سپاه پاسداران است که به طور مستمر صورت جنگ را از وضعی به وضع دیگر مبدل می سازند و صحنه های جنگ را از رکود و یکنواختی که مورد رضایت فرماندهان نظامی عراق بود، خارج می کنند. موضوع مهم دیگری که مورد توجه رسانه های خارجی بود، حمله رزمندگان اسلام به نقاط ضعف عراق بود.
گفتنی است در عملیات خیبر نیروهای ایرانی، منطقهای به وسعت یک هزار کیلومتر مربع در هورالعظیم، ۱۴۰ کیلومتر مربع در جزایر مجنون و ۴۰ کیلومتر مربع در طلائیه را آزاد کردند.
برگرفته از کتاب؛ "عملیات خیبر ، تصرف جزایر مجنون" و کتاب "عملیات خیبر و پیامدهای جهانی آن."