زمستان گرم نوفللوشاتو
15 مهر تا 11 بهمنماه 1357، عجیبترین و مهمترین روزهای تایملاین انقلابند؛ روزی که روحانی پرنفوذ قدم در خاک روستایی کوچک در نزدیکی پاریس گذاشت
محمدمهدی ستارکی
15 مهر تا 11 بهمنماه 1357، عجیبترین و مهمترین روزهای تایملاین انقلابند؛ روزی که روحانی پرنفوذ قدم در خاک روستایی کوچک در نزدیکی پاریس گذاشت تا زمانیکه آنجا را ترک کرد و با پرواز چارتر بویینگ اف 747 ایرفرانس خودش را از پاریس به تهران رساند و یکی از بزرگترین اتفاقهای تاریخ سیاست معاصر را رقم زند. امام خمینی (ره) کمتر از چهارماه را در این روستا گذراند تا در آن روزها، نوفل لوشاتو، مهمترین پایگاه انقلاب ایران و قلب خبرهای مهم جهان باشد؛ اهالی دهکدهای کوچک که تنها کمی بیشتر از 2کیلومتر مربع مساحت داشت، تا پیش از 15 مهرماه 1357 حتی در آرزوهای چندقرن آیندهشان هم نمیدیدند که نام روستایشان به صدر اخبار سیاست در جهان بچسبد و تا چهار ماه همانجا بماند و خیال پایینآمدن نداشته باشد. هر روز، پیغامی انقلابی از آنجا به ایران و جهان مخابره میشد و مثل خطنگارهای میخی بر سنگ تاریخ نقش میبست.
اما درباره نوفل لوشاتو چه میدانیم؟ آنجا چه جور جایی است؟ امام در آن چهار ماه چه میکرد و چهطور زندگی اهالی این روستای کوچک را برای همیشه دستخوش نوار زمان تاریخ کرد؟
نوفل لوشاتو کجاست؟
درباره نوفل لوشاتو چی میدانیم؟ برای اغلب ما، این نام، صرفا نام خیابانی است در مرکز تهران که سفارت انگلیس، فرانسه و ایتالیا را در خود جای داده و البته خانه دکتر محمد مصدق را. علاوه بر این، نام نوفل لوشاتو بر خانهای فرهنگی در تهران هم نشسته. خانهای که «خانه فرهنگی نوفل لوشاتو» نام دارد، معماریاش مربوط به دوره پهلوی اول است و در تقاطع خیابان حافظ و خیابان نوفل لوشاتو میتوان آن را یافت. این اثر در تاریخ ۲۵ مهر ۱۳۸۳ با شماره ثبت ۱۱۲۰۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. جز این، میدانیم که امام خمینی چهارماه در روستایی به این نام تبعید بوده و انقلاب را راهبری میکرده است. نوفل لوشاتو، روستایی کوچک است در نزدیکی پاریس با کمی بیشتر از 3هزارنفر جمعیت.
400 خبرنگار، 400 ژاندارم برای امام
طی مدتی که امام در روستای نوفل لوشاتو حضور داشت، فریاد حقطلبی خود را به گوش سراسر جهانیان رساند. امام هم از طریق سیصد تا چهارصد خبرنگاری که در محدوده نوفل لوشاتو حضور داشتند، اعتراض خودش را نسبت به سیاستهای منحط پهلوی به کل دنیا اعلام میکرد. اینگونه بود که نوفل لوشاتو به کانون خبری انقلاب تبدیل شد و از آنجا که قیام و نهضت امام خمینی پدیدهای جدید در تاریخ سیاست معاصر و انقلابهای نوظهور بود، نوفل لوشاتو برای همیشه در صفحات تاریخ ثبت شد.
در مدت زمانی که امام در نوفل لوشاتو بود، چهارصد ژاندارم در 24 ساعت از امام محافظت میکردند. وقتی که امام بیرون میآمد، ژاندارمها خیابان را میبستند. این در حالی بود که چنین امنیتی در فرانسه تنها برای رییس جمهور و مقامات بالادست تامین میشد. این چهارصد نفر در سه شیفت از امام حفاظت میکردند. دولت فرانسه دخالتی در باقی امور نداشت و فقط موضوع محافظت را دنبال و امنیت امام را تامین میکرد.
سادگی در خمین و نزدیکی پاریس
امام در نزدیکی پاریس هم همان قدر ساده زندگی میکرد که در خمین و در قم و در تهران. مثلا یک بار که امام دستشویی میروند و درستشویی را کثیف میبینند، آستین و شلوار را بالا میزنند و مشغول تمیز کردن آنجا میشوند. دوستان امام میبینند که امام خیلی طول کشید تا بیرون بیاید، بعد از ساعتی که در دستشویی باز میشود و امام دست و پا بالا زده بیرون میآیند، همه متعجب میشوند که شخصیتی که دنیا را کانون توجه و خبر کرده بود، چگونه ساده زندگی میکند و دنیا رُلی کوچک میبیند. همیشه بعد از اقامه نماز برای اهالی سخنرانی میکردند و بیشتر این سخنرانیها دربارهی آماده کردن مردم ایران برای حکومت آیندهی انقلاب بود. امام در مدت زمانی که آنجا بود از نظر اطلاعات و اخبار کشور بهروز بود. چون اخبار ایران و بریدههای روزنامه ها در اختیار امام گذاشته میشد.
خداحافظی با عذر و هدیه
امام درباره نوفل لوشاتو و همسایگانش این نظر را داشت که شاید باعث برهم خوردن آسایش آنها شده. در حالیکه هیچ شکایتی از طرف آنها نبود. با این حال ایشان لحظه خداحافظی، از اهالی عذرخواهی و قدردانی کردند. جالبترین حرکت امام این بود که در روزهای پایانی اقامتش در نوفل لوشاتو برای اهالی روستا هدیه فرستادند.